به گزارش همشهری، بهدنبال ارائه پیشنهادی از سوی برخی فعالان بازار مبنی بر تفکیک تابلوهای بورس برای سهامداران حرفهای و غیرحرفهای، محمود خواجهنصیری رئیس اداره بورسها و بازارهای سازمان بورس این طرح را مستلزم بررسی بیشتر دانست.
فعالان بازار بر این باورند که بهدلیل نبود سازو کارهای مناسب برای خرید وفروش سهام، توسط سهامداران غیرحرفهای و کمبود ابزارهای نوین مالی بهتر است با ایجاد تابلوی معاملات حرفهای دادوستدهای این 2گروه از یکدیگر تفکیک شوند.
این گروه معتقدند، نبود ابزارهای مالی جدید که در کشورهای دیگر سهامداران غیرحرفهای در قالب آن سرمایهگذاری میکنند، باعث شده تا بازار دچار توفانهای مقطعی شده و هیجانهای احساسی باعث بروز نوسانهای غیرمنطقی شود.
در بیشتر بازارهای مالی پیشرفته سهامداران غیرحرفهای از طریق صندوقهای سرمایهگذاری متنوع در بورس سرمایهگذاری کردهاند؛
در نتیجه رفتار هیجانی سهامداران چندان منجر به بروز نوسانهای شدید نمیشود. اما در بورس تهران بهدلیل رفتار بهشدت هیجانی سهامداران بهتر است مبادلات سهامداران حرفهای در قالب تابلوی مجزایی که حتی پیشتر از آن به تابلوی چهارم تعبیر شده بود، انجام شود.
مشکلات اجرای طرح
محمود خواجه نصیریدر پاسخ به پیشنهادهای مطرح شده اعلام کرد: آنچه ابتدا در مورد این طرح بهنظر میرسد این است که این طرح چندان جنبه اجرایی ندارد زیرا بهنظر نمیآید بتوانیم 2 قیمت مجزا در بورس داشته باشیم ضمن اینکه در بررسی اولیه الزام بازار به چنین تفکیکی مشخص و روشن نیست.
او با بیان اینکه اجرای چنین روشی به لحاظ اجرایی درست بهنظر نمیرسد خاطرنشان کرد: من تاکنون به طرح مطالعاتی که این موضوع را بررسی کرده باشد برخورد نکردهام اما در مورد سهامداران حرفهای بازار مشخص نیست که چطور میتوان این دسته افراد را از افراد غیرحرفهای تفکیک کرد.
خواجه نصیری با اشاره به اینکه از وجود چنین مدلی در کشورهای دیگر اطلاعی ندارد، گفت: عمدتا تعداد افراد غیرحرفهای در بازار ایران زیاد نیست و این افراد نیز عمدتا پیرو دستهها و گروههای پیشروی بازار هستند.
حذف واسطهها
اما در عین حال عباس وفادار که پیش از این در سمت مدیرعامل شبکه معاملات صنعت سرمایهگذاری ایران (شمسا) طرحی را مورد بررسی قرار داده بود که بر مبنای آن سهامداران بهطور مستقیم به داد و ستد سهام میپرداختند درباره پیشنهاد تفکیک تابلوهای بورس گفت: به اعتقاد من اجرای چنین طرحی با استفاده از مکانیزم فعلی مغایر با اصل عدالت است و کارایی و امکان اجرا نخواهد داشت.
وی افزود: برای این کار باید مکانیزم جدیدی برای بازار ایجاد شود و واسطهها از جریان مبادلات حذف شوند، در این حالت میتوان با تفکیک معاملات داد و ستد سهام را براساس روش مذاکره و بهصورت مستقیم انجام داد.
وفادار با بیان اینکه برای اجرای این طرح باید بازار جداگانهای تعریف شود، تاکید کرد: در حال حاضر روش معاملات بورس تهران براساس حراج است بنابر این اگر قرار باشد این روش اجرا شود باید این سیستم تغییر کند و بازار جداگانهای با حذف واسطهها انجام شود، چرا که اجرای این طرح با روش معاملاتی فعلی مغایر با عدالت است.
به گفته وی همه سهامداران حق دارند در شرایط یکسانی در مبادلات خرید و فروش سهام شرکت کنند.
وفادار همچنین در مورد طرح ایجاد بازار چهارم اظهار داشت: بر مبنای این طرح واسطهها از جریان رقابت حذف میشوند و خریدار و فروشنده مستقیما و بهصورت الکترونیک معاملات خود را انجام خواهند داد.
وی با بیان اینکه چنین روشی هماکنون در بازار سرمایه آمریکا در حال اجراست، ادامه داد: ویژگی اصلی این نوع معامله تاثیر نگذاشتن معاملات کلان حقوقیها روی قیمتها و انجام معاملات به روش مستقیم و براساس مذاکره است.
تعیین صلاحیت
رئیس اداره بورسها و بازارهای سازمان بورس در مورد آخرین مراحل راهاندازی بازار خارج از بورس گفت: کار تعیین صلاحیت اعضای هیأتمدیره بازار فرا بورس تا 2 هفته دیگر به پایان میرسد.
او در پاسخ به این پرسش که نام افراد مختلفی برای مدیرعاملی این شرکت به گوش میرسد افزود: انتخاب اعضای مدیرعامل این بازار بر عهده اعضای هیأتمدیره است و هر گونه اطلاعات دقیقتر باید از طریق هیأتمدیره این شرکت پیگیری شود.